Reizen
Uit reizen haal ik veel inspiratie. Het ondergedompeld zijn in een andere cultuur, met zijn eigen gewoonten, kleuren, smaken en geuren laat me daarna met andere en frisse ogen naar mijn eigen omgeving kijken. Het relativeert en zorgt dat alles minder vanzelfsprekend wordt. Daarnaast geeft het letterlijk nieuwe beelden in m’n hoofd, die meer indruk maken dan een film of boek. Elk land waar ik geweest ben bleek in werkelijkheid anders dan ik me van tevoren had voorgesteld. Hoeveel ik er ook over gelezen of (in films/documentaires) gezien had. Het heeft me geleerd dat er meer waarheden zijn dan alleen de mijne en dat mijn vooroordelen nooit (helemaal) kloppen.
In Bhutan sliepen wij een nacht in het farmhouse van deze vrouw, die ons samen met haar kleinkinderen ontving. Een geweldig levendig mens, constant bezig met zorgen én praten. Gesprekken gingen met name over de op handen zijnde dorpsverkiezingen (nieuw in het nog niet zo lang democratische Bhutan), waar haar zoon aan deelnam, zo begrepen wij van onze gids. Haar mond was rood van de betelnoten en bladeren, waar ze op kauwde. Ze zat liever op de grond dan op een stoel en at heel handig handen vol rijst. We hebben de hele avond met plezier naar haar en haar mantra’s prevelende man gekeken.
Het was een kaal en eenvoudig huis met een emmer water in een hok als badkamer. Wij sliepen in de kamer naast het huisaltaar, onder opgezette dieren aan het plafond als bescherming tegen kwade krachten. De volgende ochtend stonden de kinderen keurig gekamd en in schooluniformpjes klaar, met rode rubberen laarsjes om door het moeras naar school te lopen.
Af en toe bedenk ik dat zij ook nu daar wonen en leven, net als alle andere mensen die we in de loop der jaren ontmoet hebben. Het geeft een gevoel van verbondenheid met al die plekken.
Veranderende tijden en klimaatimpact
Ik realiseer me steeds meer dat vliegreizen een negatieve impact hebben op het klimaat. Wij vliegen in principe niet binnen Europa en al helemaal niet voor ‘een weekendje’ ergens heen. Als we reizen is dat voor minimaal drie weken en niet elk jaar. De laatste keer was dat naar Georgië in 2018. Vanaf 2009 hebben we mede om die reden besloten onze auto weg te doen. Sinds die tijd fietsen, lopen of OV-en wij erop los, wat niet verkeerd is naast het veelal zittende werk. Daarnaast compenseren we de CO2-uitstoot van onze vliegreizen via bv. Greenseat en reizen binnen de landen waar we naartoe gaan zo duurzaam mogelijk en op een manier dat de mensen daar er rechtstreeks van profiteren. Maar niet vliegen is natuurlijk beter. Komende jaren zullen we meer voor treinreizen kiezen i.p.v. vliegen.